Jeśli istnieją wątpliwości diagnostyczne oraz jeśli jesteśmy w grupie podwyższonego ryzyka, czyli:

• członkowie rodziny I-go stopnia, którzy chorują na celiakię

• pacjenci z zespołem Downa, Turnera oraz innymi chorobami genetycznymi, które często występują z celiakią

• pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi - cukrzyca typu 1, łuszczyca i inne. 

Jakie są wskazania do diagnostyki celiakii?

Badania diagnostyczne szczególnie warto wykonać w sytuacjach, kiedy występują różne objawy, choroby, zaburzenia, szczególnie w przypadkach:

• krewni I stopnia osób z celiakią – jeśli nie mieli wykonanych badań genetycznych (co 3-5 lat)
• Hashimoto
• Gravesa-Basedowa
• zespół jelita drażliwego
• niewyjaśniony wzrost aktywności transaminaz wątrobowych
• przewlekłe objawy ze strony przewodu pokarmowego
• mikroskopowe zapalenie jelita grubego
• łuszczyca i inne choroby skórne oprócz choroby Dühringa
• nawracające afty, stany zapalne w okolicach jamy ustnej i problemy z zębami
• zaburzenia ginekologiczne - problemy z płodnością, częste poronienia, wczesna menopauza
• padaczka i inne choroby neurologiczne
• migreny i bóle głowy
• osteopenia i osteoporoza
• zapalenie trzustki - po wykluczeniu innych przyczyn
• depresja, zaburzenia nastroju i inne problemy psychiatryczne

Gdzie się zgłosić?

Jeśli podejrzewasz, że masz celiakię, najlepiej skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub gastroenterologiem. Lekarz może zlecić odpowiednie badania diagnostyczne, takie jak test na przeciwciała przeciwko tkance nabłonka jelitowego (test przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej - tTG) lub biopsję jelita cienkiego, aby potwierdzić diagnozę. Możesz również poprosić o skierowanie do dietetyka specjalizującego się w leczeniu celiakii, który pomoże Ci w dostosowaniu diety do Twoich potrzeb.

Produkty zawierające gluten:

1. Pszenica - wszelkie produkty pszenne, takie jak chleb, makaron, ciasta, ciasteczka, krakersy, itp.
2. Jęczmień - często stosowany w piwie, słodzie jęczmiennym, zupach i wielu przetworach.
3. Żyto - używane w niektórych rodzajach pieczywa, piwie i innych produktach.
4. Orkisz - stara odmiana pszenicy, często używana w pieczeniu.
5. Kamut - kolejna odmiana pszenicy.
    

Produkty mogące zawierać gluten:

1. Przetworzone produkty mięsne - niektóre kiełbasy, parówki, pasztety mogą zawierać gluten jako dodatek.
2. Sosy i dressingi - wiele gotowych sosów, w tym sos sojowy, może zawierać gluten.
3. Zupy i buliony - niektóre zupy instant i buliony w proszku mogą zawierać gluten.
4. Przekąski - chipsy, precelki, popcorn smakowy mogą być zanieczyszczone glutenem.
5. Słodycze i czekolady - niektóre cukierki i czekolady mogą zawierać gluten.
6. Produkty mrożone - niektóre gotowe dania mrożone mogą zawierać gluten.
7. Produkty nabiałowe - smakowe jogurty, desery mleczne mogą zawierać gluten.
    

Napoje:

1. Piwo i inne napoje słodowe - zawierają jęczmień, który jest źródłem glutenu.
2. Napoje kawowe i kakao - niektóre smakowe kawy i mieszanki kakao mogą zawierać gluten.
    

Inne produkty:

1. Niektóre leki i suplementy - mogą zawierać gluten jako składnik pomocniczy.
2. Kosmetyki i produkty higieniczne - niektóre balsamy do ust, pasty do zębów mogą zawierać gluten.
    

Produkty bezglutenowe:

Osoby z celiakią mogą bezpiecznie spożywać produkty oznaczone jako "bezglutenowe" (ang. gluten-free). Dozwolone są również produkty naturalnie wolne od glutenu, takie jak:

1. Ryż

2. Kukurydza

3. Ziemniaki

4. Quinoa

5. Gryka

6. Amarantus

7. Proso

8. Warzywa i owoce

9. Mięso, ryby i jajka (nieprzetworzone)

10. Nabiał (nieprzetworzony)
     

Ścisłe przestrzeganie diety bezglutenowej jest kluczowe dla osób z celiakią, aby uniknąć uszkodzenia jelit i powiązanych z tym objawów oraz komplikacji zdrowotnych. Zawsze warto czytać etykiety produktów spożywczych oraz konsultować się z dietetykiem lub lekarzem w razie wątpliwości.